Από πέρσι το φθινόπωρο είχαμε εντοπίσει τη γιορτή του Κάστανου στην Καστάνιτσα Αρκαδίας. Η αγάπη μας για τους καρπούς της γης και ιδιαίτερα για το κάστανο, ήταν μόνο ένας από τους λόγους που οδήγησαν τα βήματά μας στο ορεινό αυτό χωριό. Το γεγονός, επίσης, ότι ήταν η 36η γιορτή, μας έκανε να σκεφτούμε ότι μάλλον κάτι πολύ καλό “μαγειρεύεται” εκεί ψηλά, στις πλαγιές του Πάρνωνα.
Και πράγματι μαγειρευόταν στην κυριολεξία, αφού στη γιορτή προσφέρονταν, έναντι χαμηλού αντιτίμου, πλήθος παραδοσιακών εδεσμάτων με βάση το κάστανο: χοιρινό με κάστανο, ρεβυθάδα με κάστανο, φασολάδα παντρεμένη, προβατίνα ψητή, καστανοσαλάτα, χειροποίητες πίτες και γλυκά με βάση το κάστανο. Τα τελευταία, ειδικά το γλυκό του κουταλιού κάστανο που τόσο λιγουρευόμασταν, δε τα προλάβαμε λόγω μαζικής προσέλευσης κόσμου. Έγιναν όλα ανάρπαστα σε χρόνο μηδέν!
Ο δρόμος προς την Καστάνιτσα
Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Με αφετηρία την πόλη μας φτάσαμε στην Καστάνιτσα μετά από περίπου δυόμιση ώρες δρόμο. Κυριολεκτικά πήραμε τα βουνά, αφού μετά το Άστρος Κυνουρίας ένας ελικοειδής δρόμος, ανάμεσα όμως σε πεύκα και έλατα, οδηγεί στο χωριό. Ο καθαρός βουνίσιος αέρας γέμισε τα πνευμόνια μας και μας αναζωογόνησε. Καθώς δεν αντικρίζαμε το χωριό από μακριά, αναρωτιόμασταν πόσο πιο ψηλά έπρεπε να φτάσουμε, έμοιαζε να ανεβαίνουμε τον Όλυμπο.
Το υψόμετρο στο οποίο είναι τοποθετημένο ο παραδοσιακός οικισμός της Καστάνιτσας, είναι στα 840 μέτρα. Όταν επιτέλους είδαμε για πρώτη φορά το χωριό απορήσαμε πως μπορεί εκεί ψηλά να υπάρχει οικισμός. Μια “αετοφωλιά” μόνη της, ανάμεσα σε κατάφυτα δάση με καστανιές κι έλατα, η Καστάνιτσα στέκει αγέρωχη και σε προσκαλεί να την ανακαλύψεις.
Τον ενθουσιασμό μας έκοψε ένα περιστατικό που αντιμετωπίσαμε με υπομονή και χιούμορ. Φτάνοντας στην είσοδο του χωριού κι ενώ τα αυτοκίνητα σχημάτιζαν ήδη μια τεράστια ουρά, ένα αυτοκίνητο παρκαρισμένο ακριβώς πάνω στη στροφή είχε κλείσει την είσοδο σε ένα διώροφο τουριστικό λεωφορείο. Το λεωφορείο έμεινε ακινητοποιημένο για μια ώρα, ενώ οι υπεύθυνοι έψαχναν τον οδηγό του αυτοκινήτου για να το μετακινήσει. Εμείς εκμεταλλευτήκαμε τον χρόνο αυτό για λίγες φωτογραφίες με τα κάστανα που ήταν ήδη πεσμένα στη γη.
Στην Καστάνιτσα υπάρχουν παντού ταμπέλες που αναγράφουν πως απαγορεύεται αυστηρά η συγκομιδή κάστανων από τις καστανιές.
Βόλτα στο χωριό
Το χωριό αυτό είναι ένα από τα αρχαιότερα ορεινά χωριά της Κυνουρίας και ένα από τα αρχαιότερα Τσακωνοχώρια. Έχει χαρακτηριστεί ως παραδοσιακός και διατηρητέος οικισμός. Πετρόχτιστα και ασβεστωμένα σπίτια, λουλουδιασμένες αυλές, στενά δρομάκια που θυμίζουν αιγιοπελαγίτικο νησί, άλλο ψηλότερο κι άλλο χαμηλότερα, συνυπάρχουν ειρηνικά σε ένα τοπίο που μοιάζει με πίνακα ζωγραφικής. Πραγματική απόλαυση ήταν ο περίπατος και η εξερεύνηση του χωριού.
Στην Καστάνιτσα, εκτός από τα πανέμορφα ασβεστωμένα σπίτια και τα στενά σοκάκια, μπορεί κάποιος να πιει τον καφέ του ή να γευματίσει στα παραδοσιακά στέκια στην πλατεία του χωριού. Εμείς επιχειρήσαμε να πιούμε τον ελληνικό μας και τα καταφέραμε μετά από μεγάλη καθυστέρηση, αφού οι ντόπιοι τού χωριού δεν είναι και τόσο εξοικειωμένοι με το να εξυπηρετούν τόσο πολύ κόσμο. Στα καφενεία του χωριού, εκτός από καφέ, σερβίρονται παραδοσιακά γλυκά, όπως καστανόπαστα, ένα είδος κέικ με βάση το κάστανο.
Περπατώντας στο χωριό ένας παππούς μάς είπε: “Καλούρ εκάνατε!”, καλωσορίσατε δηλαδή στην τσακώνικη διάλεκτο. “Να περπατήσετε στο χωριό, και να πάτε στον Πύργο τού Καψάμπελη’’. “Εκεί δεν έχει πατήσει Τούρκος’’. “Να πάτε και στη γιορτή, οι γυναίκες του χωριού έφτιαξαν ένα σωρό φαγητά. Δοκίμασα ό,τι πρόλαβα, όλα ωραία ήταν!’’.
Διαβάστε επίσης: Αίγινα. Όλα όσα ζήσαμε στο φεστιβάλ Φιστικιού.
Ο Βυζαντινός Πύργος τού Καψάμπελη
Ο Πύργος αυτός, ένα από τα βασικά αξιοθέατα του οικισμού, χτίστηκε από τους Βυζαντινούς τον 14ο αιώνα και αποτελούσε σημαντικό οχυρωματικό έργο. Στην περίοδο της Τουρκοκρατίας έπαιξε σπουδαίο ρόλο για τους κατοίκους του χωριού, καθώς μέσα από τα τείχη του δόθηκαν πολλές μάχες. Το όνομά του το οφείλει σε έναν οπλαρχηγό ονόματι Καψάμπελης, ο οποίος τον συντήρησε το 1810. Ο Πύργος γκρεμίστηκε στον εμφύλιο, και τώρα υπάρχουν μόνο κάποια ερείπια. Η θέα που αντικρίζεις σε αποζημιώνει.
Η Γιορτή Κάστανου
Κάτω από πολλές καστανιές, στην πλατεία τού Σωτηρίου Καρούνη, εξελίσσονται τα δρώμενα της Γιορτής του Κάστανου. Με τη συμβολική είσοδο των 2 ευρώ (περιλαμβάνεται αναμνηστικό βραχιολάκι, ψητά κάστανα, δωρεάν κρασί και λαχνός!) μπαίνεις στον χώρο τής εκδήλωσης. Τα περίπτερα που σε οδηγούν εκεί είναι η χαρά τού επισκέπτη: βότανα, κάστανα, γλυκά κουταλιού, τυράκι και ελιές, όλα τα καλούδια στη σειρά σε καλωσορίζουν. Στην πλατεία, ζωντανή μουσική και χορός, κρασί να ρέει και εδέσματα σε πολύ χαμηλές τιμές. Εννοείται πως στηθήκαμε στηνμικρή ουρά για να δοκιμάσουμε κάποια από τα πιάτα.
Σημαντικές πληροφορίες για τη Γιορτή Κάστανου:
Η Γιορτή Κάστανου διοργανώνεται το τελευταίο Σαββατοκύριακο του Οκτώβρη κάθε χρονιά.
Η Καστάνιτσα απέχει από την Αθήνα 205 χλμ., 72χλμ. από την Τρίπολη και 110 χλμ. από την Κόρινθο.
Υπάρχει μόνο ένα κατάλυμα στην περιοχή, ο Ξενώνας Αντωνίου, που είναι ανοιχτός κατόπιν συνεννόησης.
Σε απόσταση 20-30 χλμ, μπορείτε να επισκεφτείτε κι άλλους παραδοσιακούς γραφικούς οικισμούς όπως ο Πραστός, η Σίταινα, ο Πλάτανος, ο Άγιος Πέτρος, τα Άνω Δολιανά, η Βαμβακού.
Περισσότερες πληροφορίες στο επίσημο site της Καστάνιτσας (www.kastanitsa.gr)